Giải thích câu tục ngữ: Uống nước nhớ nguồn

Chứng minh câu tục ngữ Uống nước nhớ nguồn. Trong kho tàng ca dao tục ngữ Việt Nam có rất nhiều câu ca dao tục ngữ hay nói về truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta. Một trong số đó là câu tục ngữ: “Uống nước nhớ nguồn” mang đến cho chúng ta một đạo lý sâu sắc ở đời. Mời bạn tham khảo tài liệu: Văn mẫu lớp 7: Chứng minh câu tục ngữ Uống nước nhớ nguồn để có thêm nhiều ý tưởng mới cho bài văn của mình.

Văn mẫu lớp 7 : Chứng minh câu tục ngữ “ Uống nước nhớ nguồn ”

1. Mở bài

• Nhớ ơn những người đã giúp đỡ mình, hơn thế nữa, đã tạo nên thành quả cho mình được hưởng, xưa nay vốn là một truyền thống đạo lí tốt đẹp của nhân dân ta. Bởi vậy, tục ngữ có câu: “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây. ”Ăn khoai nhớ kẻ cho dây mà trồng”. Cũng cùng ý nghĩa trên, tục ngữ còn có câu ”Uống nước nhớ nguồn”.
• Ngay trong cuộc sống hôm nay, lời dạy đạo lí làm người này càng trở nên sâu sắc hơn bao giờ hết.

2. Thân bài

a. Giải thích : “ Uống nước nhớ nguồn ” .

• Uống nước: Thừa hưởng hoặc sử dụng thành quả lao động, đấu tranh của các thế hệ trước.
• Nguồn: Chỗ xuất phát dòng nước. Nghĩa bóng: Nguyên nhân dẫn đến, con người hoặc tập thể làm ra thành quả đó.
• Ý nghĩa: Lời nhắc nhở khuyên nhủ của ông cha ta đối với con cháu, những ai đã, đang và sẽ thừa hưởng thành quả công lao của người đi trước.

b. Tại sao uống nước phải nhớ nguồn :

• Trong thiên nhiên và xã hội, không có một sự vật, một thành quả nào mà không có nguồn gốc, không do công sức lao động tạo nên.
• Của cải vật chất các thứ do bàn tay người lao động làm ra. Đất nước giàu đẹp do cha ông gây dựng, gìn giữ tiếp truyền. Con cái là do các bậc cha mẹ sinh thành dưỡng dục. Vì thế, nhớ nguồn là đạo lí tất yếu.
• Lòng biết ơn là tình cảm đẹp xuất phát từ lòng trân trọng công lao những người “trồng cây” phục vụ cho biết bao người “ăn trái”.

Ai ơi bưng bát cơm đầyDẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần .

• Khi “bưng bát cơm đầy”, ta phải biết trân trọng, nhớ ơn những ai đã “một nắng hai sương”, “muôn phần cay đắng” để làm nên “dẻo thơm một hạt”. Nói cách khác, được thừa hưởng cuộc sống tự do, thanh bình, no ấm ta phải khắc ghi công lao các anh hùng liệt sĩ.
• Uống nước nhớ nguồn là nền tảng vững chắc tạo nên một xã hội nhân ái đoàn kết. Lòng vô ơn, bội bạc sẽ khiến con người ích kỉ, ăn bám gia đình, xã hội.

d. Phải làm gì để “ nhớ nguồn ” .

• Tự hào với lịch sử anh hùng và truyền thống văn hóa vẻ vang của dân tộc, ra sức bảo vệ và tích cực học tập, lao động góp phần xây dựng đất nước.
• Có ý thức gìn giữ bản sắc, tinh hoa của dân tộc Việt Nam mình, và tiếp thu có chọn lọc tinh hoa nước ngoài.
• Có ý thức tiết kiệm, chống lãng phí khi sử dụng thành quả lao động của mọi người.

3. Kết bài

• Khẳng định giá trị của câu tục ngữ trong tình hình thực tế đời sống hiện nay.
• Nhớ nguồn trước hết là nhớ ơn cha mẹ, thầy cô những người đã sinh thành, dưỡng dục, dạy dỗ chúng ta thành người hữu dụng. Ngoài ra, còn phải nhớ ơn xã hội đã giúp đỡ ta.
• Phải sống sao xứng đáng, trọn nghĩa trọn tình theo đúng truyền thống đạo lí tốt đẹp của cha ông.

Mọi thành quả thời điểm ngày hôm nay tất cả chúng ta được thừa kế đều là do công sức của con người, mồ hôi, nước mắt thậm chí còn cả máu ông cha ta đã khó khăn vất vả đổ xuống. Bởi vậy, tất cả chúng ta phải ghi nhớ công ơn của những người đã làm ra chúng. Truyền thống tốt đẹp đó của dân tộc bản địa đã được ông cha ta đúc rút trong câu tục ngữ : “ Uống nước nhớ nguồn ” .
Trước hết tất cả chúng ta cần hiểu thế nào là “ Uống nước nhớ nguồn ”. Tác giả dân gian sử dụng hình ảnh rất là đơn cử, dễ hiểu “ uống nước ”, “ nguồn ” để khuyên tất cả chúng ta khi uống một ly nước phải nhớ đến nguồn gốc mà chúng đã được tạo ra. Nhưng một nó không chỉ có nghĩa đen mà trong hình ảnh đó còn chứa đựng tính hình tượng, đa nghĩa, đây mới chính là cái đích mà những tác giả dân gian hướng đến. “ Uống nước tức là ta được tận hưởng một thành quả nào đó của thế hệ đi trước để lại ; Nguồn là những gì người đi trước, ông cha ta đã tạo ra thành quả đó. Như vậy, cả câu tục ngữ nhằm mục đích hướng đến một chân lí, một lời khuyên so với thế hệ sau : khi tất cả chúng ta được hưởng bất kể thành quả nào đó dù to lớn như đại dương, hay nhỏ bé như hạt cát thì tất cả chúng ta cũng phải biết nhớ ơn những thế hệ đi trước, những người đã tạo ra thành quả đó .
Chúng ta đều biết rằng mọi thành quả thời điểm ngày hôm nay tất cả chúng ta được tận hưởng không phải ngẫu nhiên mà có, không phải phép tiên biến ra mà đó là công sức của con người của tổng thể thế hệ đi trước để lại cho tất cả chúng ta. Để có một hạt cơm thơm ngon là biết bao giọt mồ hôi của bác nông dân rơi trên cánh đồng : “ Ai ơi bưng bát cơm đầy / Dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần ”. Để có độc lập tự do như ngày thời điểm ngày hôm nay là biết bao thế hệ cha anh đã dũng mãnh hi sinh, ngã xuống để giành độc lập cho dân tộc bản địa. Bởi vậy, tất cả chúng ta cần phải ghi nhớ công ơn của họ và có những hành vi thiết thực báo đáp công ơn đó. Đồng thời, đây cũng là truyền thống lịch sử tốt đẹp của dân tộc bản địa ta được gìn giữ từ bao đời nay và bộc lộ trong rất nhiều câu tục ngữ khác : “ Ăn quả nhớ kẻ trồng cây ” ; “ Dù ai đi ngược về xuôi / Nhớ ngày giỗ tổ mồng mười tháng ba ” …
Truyền thống tốt đẹp này đã được những thế hệ lưu giữ và phát huy hàng ngàn đời nay. Trong nhà tất cả chúng ta chắc rằng mái ấm gia đình nào cũng có bàn thờ cúng gia tiên, ghi nhớ công ơn của tổ tiên, ông bà đã kiến thiết xây dựng nên mái ấm gia đình, nuôi dưỡng ta khôn lớn. Ngày mồng mười tháng ba hàng năm cả nước lại hướng về đền Hùng dâng lên hoa thơm, quả ngọt để tưởng niệm công ơn của những vị Vua Hùng đã có công thiết kế xây dựng quốc gia. Không chỉ ghi nhớ công ơn với những người đã mất, tất cả chúng ta còn có những hành vi thiết thực báo đáp công ơn của những vị anh hùng, những người đã giúp dân tộc bản địa, quốc gia. Những ngôi nhà tình nghĩa khang trang, xinh xắn được dựng lên để báo đáp công ơn của những bà mẹ Nước Ta anh hùng, những trào lưu đền ơn đáp nghĩa hàng năm với những mái ấm gia đình, những người có công với Tổ quốc … .
Bên cạnh những người luôn có ý thức giữ gìn, phát huy truyền thống cuội nguồn này lại có những kẻ vô ơn, không biết ghi nhớ công lao của thế hệ đi trước, của những người đã giúp sức mình. Những kẻ như vậy sẽ bị xã hội tẩy chay, ghét bỏ, sống cô lập. Là một học viên tất cả chúng ta cần phải nêu cao truyền thống cuội nguồn tốt đẹp này của dân tộc bản địa, biết ơn trước hết là với cha mẹ – người đã sinh ra ta và nuôi ta khôn lớn trưởng thành bằng cách học tập tốt, nghe lời cha mẹ .
Truyền thống “ uống nước nhớ nguồn ” là một truyền thống lịch sử tốt đẹp của dân tộc bản địa ta, phản ánh con người Nước Ta là những người ân tình, thủy chung, luôn biết ghi nhớ công ơn và báo đáp với thế hệ đi trước. Truyền thống này cần được giữ gìn và phát huy hơn nữa, nhất là trong thời gian lúc bấy giờ để không bị vòng xoáy đời sống xô bồ làm cho phai nhạt những nét văn hóa truyền thống đẹp tươi của dân tộc bản địa .
Hãy chứng tỏ câu tục ngữ Uống nước nhớ nguồn mẫu 2
Lòng biết ơn là một đức tính cao quý và là một nét đẹp tiềm ẩn trong mỗi con người, từ bao đời nay qua bao thế hệ, truyền thống lịch sử đó luôn được giữ gìn và phát huy. Và đã có biết bao nhiêu câu ca dao, tục ngữ được ông cha ta đúc rút lại để nói về nét đẹp ấy, trong đó có câu tục ngữ “ Uống nước nhớ nguồn ” khá quen thuộc và thân mật với tất cả chúng ta .
Câu tục ngữ ngắn gọn mà tiềm ẩn nhiều ý nghĩa, nó không đơn thuần chỉ nói về lớp nghĩa thực : Đó là nguồn gốc của nguồn nước vạn vật thiên nhiên đã ban tặng cho con người, để mọi người có được dòng nước sử dụng hằng ngày như ẩm thực ăn uống, tắm giặt, hoạt động và sinh hoạt … Và mỗi lần sử dụng dòng nước ấy, con người sẽ luôn nhớ tới và thầm biết ơn vạn vật thiên nhiên đã cho ta những nguồn nước quý giá đó. Mà sâu xa hơn, đó chính là lời nhắn nhủ của ông cha ta muốn gửi gắm đến con cháu thế hệ sau : Phải biết ghi nhớ công ơn, những tình cảm, những hành vi hay việc làm mà người khác đã giúp sức mình, đã hi sinh góp sức để mang lại niềm vui, niềm niềm hạnh phúc cho mình. Đấy mới là giá trị lâu bền, là nền tảng kiến thiết xây dựng tốt những mối quan hệ xã hội .
Có thể nói rằng, trong mỗi tất cả chúng ta không có một thành công xuất sắc nào tự nhiên có nếu như không có công lao của một ai đó tạo nên. Công lao ấy hoàn toàn có thể đơn thuần chỉ là những lời động viên hay sự khuynh hướng đúng đắn, cũng hoàn toàn có thể đó là sự tương hỗ về kinh tế tài chính để làm bước đệm khi tất cả chúng ta muốn tiến xa hơn … Nghe có vẻ như đơn thuần, nhưng đây lại chính là sợi dây kết nối để tạo nên một bước ngoặt mới cho mỗi con người .
Mỗi tất cả chúng ta, không phải tự nhiên mà ta được sinh ra trên cuộc sống này, đó là công lao của cha mẹ, những người đã mang nặng đẻ đau và nuôi dưỡng, giáo dục tất cả chúng ta khôn lớn thành người. Nếu không có cha mẹ thì làm thế nào có tất cả chúng ta, vậy nên, công ơn sinh thành dạy dỗ ta phải luôn ghi nhớ trong tận đáy lòng, không những biết ơn mà ta nên báo đáp sao cho vẹn tròn chữ hiếu. Ví dụ như, khi ta đã trưởng thành, đi làm có lương ta hoàn toàn có thể mua khuyến mãi cha mẹ mình một món quà nào đó biểu lộ sự chăm sóc, lòng hiếu thảo của mình. Hay khi cha mẹ già yếu, không còn sức khỏe thể chất lao động nữa, ta nên đền đáp công ơn đó bằng cách làm chỗ dựa thật vững chãi cho cha mẹ lệ thuộc. Chỉ cần vậy thôi chứ không nhất thiết phải là cái gì đó to tát, cao siêu mới là có hiếu .
Đó là trong mái ấm gia đình. Còn ngoài xã hội thì sao ? Những người thầy, người cô đã dìu dắt, dạy dỗ cho tất cả chúng ta kỹ năng và kiến thức, tiếp thêm cho tất cả chúng ta những tham vọng trong sự nghiệp, đó cũng là những người ta không được phép quên. Đơn giản hoàn toàn có thể chỉ là những tin nhắn hỏi thăm, những lời chúc mừng nhân ngày nhà giáo Nước Ta 20/11, hay những bó hoa tươi tắn kèm theo những dòng chữ chúc mừng. Chỉ cần những hành vi li ti đó nhưng đã đem lại nụ cười, tạo sự kết nối yêu thương giữa con người với nhau và thực sự nó có ý nghĩa rất lớn, mang đậm tính nhân văn. Lòng biết ơn những thế hệ đi trước đã đổ bao nhiêu sức lực lao động, thậm chí còn hi sinh cả một phần xương máu của bản thân để giành lại độc lập tự do cho quốc gia, cho tất cả chúng ta có được đời sống yên bình như ngày thời điểm ngày hôm nay. Đó là ngày 27/7 – đợt nghỉ lễ tri ân những bà mẹ Nước Ta anh hùng, những anh hùng liệt sĩ … đã ngã xuống để bảo bệ Tổ quốc .
Nhưng trong thực tiễn, vẫn có một số ít người đã đánh mất đi cái đạo lý ấy, sẵn sàng chuẩn bị phản bội, “ ăn cháo đá bát ” với những người đã từng trợ giúp mình. Đó là những người ích kỷ, chỉ biết nghĩ cho bản thân và họ sẽ phải trả giá cho sự vô ơn của mình .
Tóm lại, câu tục ngữ “ Uống nước nhớ nguồn ” đã dạy cho con người hiểu rõ hơn về lòng biết ơn, về sự báo đáp với những người đã có công lao giúp sức mình. Câu tục ngữ mang đậm tính nhân văn và tất cả chúng ta là những người thế hệ sau nên có ý thức bảo vệ, giữ gìn và phát huy hơn nữa truyền thống lịch sử tốt đẹp đó. Để tạo nên một xã hội văn minh hơn, nhã nhặn hơn, góp thêm phần làm cho quốc gia tăng trưởng phồn vinh hơn .
Chứng minh câu tục ngữ “ Uống nước nhớ nguồn ” mẫu 3
Dân tộc Nước Ta từ xưa đến nay có nhiều truyền thống cuội nguồn quý báu được gìn giữ và lưu truyền. Một trong những truyền thống lịch sử đạo lí tốt đẹp nhất được bộc lộ qua câu tục ngữ “ Uống nước nhớ nguồn ”, câu tục ngữ nhắc nhở tất cả chúng ta phải biết ơn những người đã giúp sức ta, đây là lời dạy mà mỗi người Nước Ta phải luôn ghi nhớ. Đến thời nay, lời dạy của người xưa càng thâm thúy hơn .
Vậy “ Uống nước nhớ nguồn ” là ra làm sao ?
“ Uống nước ” ở đây là thừa kế thành quả lao động của những người đi trước, thừa kế những gì mà họ đã bỏ công sức của con người để tạo ra, để có được. “ Nguồn ” chính là nơi xuất phát, nơi khởi đầu của dòng nước, và ở đây “ nguồn ” chính là những thế hệ trước, những con người mà đã tạo ra “ dòng nước ” hay nói cách khác là tạo ra thành quả mà tất cả chúng ta đã hưởng ngày thời điểm ngày hôm nay. Câu tục ngữ chính là lời răn dạy, nhắc nhở tất cả chúng ta, những lớp người đi sau, những thế hệ đang thừa kế thành quả phải luôn nhớ ơn công lao của thế hệ trước .
Trong ngoài hành tinh, vạn vật thiên nhiên và xã hội, mọi sự vật đều có nguồn gốc. Của cải, vật chất, ý thức đó chính là sức lực lao động do con người làm ra. Như việc tất cả chúng ta chiêm ngưỡng và thưởng thức một chén cơm, ta cảm thấy vị ngọt, nhưng thực ra thì chúng thật mặn, mặn vì những giọt mồ hôi, mặn vì những ngày dầm mưa dãi nắng. Họ đã phải sáng nắng chiều mưa thao tác ở ngoài đồng, nhổ mạ cấy lúa, gặt lúa, đập lúa … Bên cạnh đó, còn có sự hi sinh xương máu của những vị anh hùng dân tộc bản địa, những chiến sỹ yêu nước vì sắc áo của dân tộc bản địa để rồi thiết kế xây dựng quốc gia giàu đẹp tăng trưởng đến ngày thời điểm ngày hôm nay. Lòng biết ơn phải xuất phát từ tình cảm, từ ý thức ghi nhớ công ơn của những người tạo ra thành quả ship hàng đời sống của tất cả chúng ta, đó chính là “ nhớ nguồn ”, là đạo lý làm người tất yếu mà mỗi người cần có. Có câu :
“ Dù ai đi ngược về xuôiNhớ ngày giỗ tổ mùng mười tháng baDù ai kinh doanh gần xaNhớ ngày giỗ tổ tháng ba thì về … ”
Đó là lòng biết ơn của nhân dân nên hằng năm cả nước ta làm lễ “ Giỗ tổ Hùng Vương ” để ghi nhớ công lao của những vua Hùng đã dựng nước và giữ nước, hay hằng năm, để mừng sinh nhật Bác, cả nước đã cùng ôn lại chặng đường mà Bác đã đi qua, ca tụng sự quyết tử của Bác để giành lại độc lập tự do cho nước nhà, đó cũng là một hình thức “ nhớ nguồn ” của tất cả chúng ta, bộc lộ một tình cảm đẹp, một đạo lý đẹp của dân tộc bản địa ta .

Lòng biết ơn giúp ta gắn bó hơn với những người đi trước, sẽ trân trọng những thành quả và công sức của tiền nhân, gần gũi hơn với tập thể…và từ đó sẽ tạo nên một xã hội đoàn kết, thân ái hơn giữa mọi người. Điều đó cho ta thấy truyền thống “Uống nước nhớ nguồn” là một truyền thống vô cùng cao đẹp. Nếu con người không có lòng biết ơn thì sẽ trở nên rất ích kỉ, không hiểu biết, thờ ơ với mọi người xung quanh và có thể sẽ trở thành con người ăn bám xã hội. Ví dụ một con người không có lòng biết ơn, không nhớ đến cội nguồn, chỉ biết hưởng thụ mà không làm, không hiểu được lao động là như thế nào về lâu dài sẽ thành kẻ ăn bám, ngồi một chỗ mà hưởng thành quả lao động.

Trong kho tàng ca dao tục ngữ Nước Ta có rất nhiều câu ca dao tục ngữ hay nói về truyền thống lịch sử tốt đẹp của dân tộc bản địa ta. Một trong số đó là câu tục ngữ : “ Uống nước nhớ nguồn ” mang đến cho tất cả chúng ta một đạo lý thâm thúy ở đời .
Câu tục ngữ có hai lớp nghĩa : Lớp nghĩa đen và nghĩa bóng. Lớp nghĩa đen là lớp nghĩa hiện trực tiếp lên qua từng từ ngữ mà ta không phải suy luận, lớp nghĩa này là khi tất cả chúng ta có được dòng nước trong lành tươi mát để uống và hoạt động và sinh hoạt thì hãy nhớ đến ngọn nguồn của dòng nước đó. Còn lớp nghĩa bóng là lớp nghĩa không hiện trực tiếp qua từng từ ngữ mà ta phải suy luận thì mới tìm ra được lớp nghĩa này. Lớp nghĩa này là hoàn toàn có thể hiểu là khi được thừa kế những thành quả tốt đẹp thì hãy nhớ đến nguồn cội hay đúng chuẩn hơn là công sức của con người của những người tạo ra thành quả đó .
Câu tục ngữ nêu lên một đạo lý cho tất cả chúng ta hãy biết nhớ đến công ơn của những lớp người đi trước để tất cả chúng ta có được thành quả như ngày hôm nay. Bởi vì những gì tất cả chúng ta đang thừa kế ngày hôm nay không phải tự nhiên mà có, để có được độc lập dân tộc bản địa, sự ấm no niềm hạnh phúc như ngày thời điểm ngày hôm nay những thế hệ đi trước đã phải đánh đổi cả bằng máu và nước mắt, biết bao anh hùng đã ngã xuống để đổi lấy độc lập tự do cho cả một dân tộc bản địa, họ đã phải hi sinh niềm hạnh phúc cá thể để đổi lấy niềm hạnh phúc cho một dân tộc bản địa .
Để đổi lấy hạt gạo mà ta ăn hàng ngày người nông dân đã phải đổ biết bao nhiêu mồ hôi công sức của con người, dãi dầu sớm nắng chiều mưa, bán mặt cho đất bán sống lưng cho trời để cho ta những hạt gạo chắc mẩy, thơm ngon. Đã có những câu truyện rất hay về đạo lí này, truyện kể rằng có một chàng sĩ tử nghèo không có tiền mua gạo nên thường hay đợi nhà hàng xóm bên cạnh ăn cơm xong là sang mượn nồi về nấu cơm nhưng thực ra là để lấy phần cơm thừa và phần cháy để ăn. Khi chàng trai này đi thi và đỗ trạng nguyên thì có xin với vua đúc một cái nồi bằng vàng về để báo đáp vợ chồng người hàng xóm và kể rõ câu truyện về những lần mượn nồi của mình cho mọi người nghe, ai cũng vô cùng xúc động về thái độ sống biết ơn người đã trợ giúp mình. Đấy là truyện, còn trong thực tiễn thì dân tộc bản địa Nước Ta là một dân tộc bản địa giàu truyền thống cuội nguồn nhân nghĩa, để tưởng niệm về những thế hệ đi trước đã ngã xuống ta có ngày Thương binh liệt sĩ, tổ chức triển khai dâng hoa lên những nghĩa trang liệt sĩ để tưởng niệm về những người có công với quốc gia, thăm hỏi động viên và khuyến mãi quà những mái ấm gia đình chủ trương, việc làm này cũng giúp phần nào họ nguôi ngoai đi nỗi đau mất mát người thân trong gia đình. Những thương bệnh binh, thương bệnh binh mất một phần hoặc hàng loạt sức lao động cũng được hưởng những chính sách ưu tiên đặc biệt quan trọng, được Nhà nước chu cấp một phần về kinh tế tài chính, còn so với mái ấm gia đình liệt sĩ thì thân nhân của những liệt sĩ đó được hưởng chính sách này. Đó cũng là một hành vi thiết thực bộc lộ truyền thống cuội nguồn “ Uống nước nhớ nguồn ” của dân tộc bản địa ta .
“ Không ai nhớ mặt đặt tênNhưng họ đã làm ra quốc gia ”
Tuy nhiên có 1 số ít người không hiểu được đạo lý này, mọi người thì “ ăn cây nào rào cây ấy ” nhưng họ lại “ ăn cây táo rào cây sung ”, không biết nhớ đến công ơn của những người đã khó khăn vất vả bỏ công sức của con người tạo dựng thành quả cho họ tận hưởng, ông cha ta cũng đã có 1 số ít câu tục ngữ như : “ qua cầu rút ván ” hay “ ăn cháo đá bát ” nhằm mục đích đả kích, phê phán những người có thái độ sống vô ơn, vong ân bội nghĩa, dựa vào người khác để đạt được mục tiêu nhưng khi đạt được mục tiêu rồi thì lại “ lấy oán báo ân ”, tráo trở, quay sống lưng với những người đã trợ giúp mình khi họ gặp khó khăn vất vả .
Ngày nay, câu tục ngữ vẫn còn nguyên giá trị của nó và đạo lý mà câu tục ngữ đưa ra là một bài học kinh nghiệm quý báu để mỗi người tất cả chúng ta học tập và noi theo .
Uống nước nhớ nguồn

Những câu ca dao nói về lòng biết ơn, nhớ ơn, cách làm người rất đẹp trong văn hóa truyền thống của dân cư Nước Ta ta. Nhớ về cội nguồn, nhớ về thế hệ đi trước và cả thế hệ tương lai. Bởi thế mới có câu “ Uống nước nhớ nguồn ” .
Dù ai đi ngược về xuôiNhớ ngày giỗ Tổ mùng mười tháng ba .
Câu tục ngữ là bài học kinh nghiệm lớn dạy cho ta biết cách làm người. Chỉ có bốn chữ ngắn gọn mà ý nghĩa sâu xa. “ Uống nước ” là điều kiện kèm theo, “ nhớ nguồn ” là hệ quả. Nguồn là nơi phát nguyên những nguồn nước. Nước đầu nguồn thì trong mát ngọt lành. Nguồn nước thì có khi nào vơi cạn ? Nhờ nguồn mà sông suối, ao hồ, biển cả có nước quanh năm, sự sống được duy trì, cây cối đơm hoa kết trái. Uống nước là được tận hưởng ; nhờ có nguồn mà ta được uống nước. Chữ “ nhớ ” trong câu tục ngữ bộc lộ hiện tấm lòng biết ơn, nhớ ơn. Câu tục ngữ nêu lên mối quan hệ lịch sử vẻ vang xã hội. Đó là tận hưởng và nghĩa vụ và trách nhiệm. Câu tục ngữ nhắc nhở tất cả chúng ta bài học kinh nghiệm đạo đức. Đó là phải biết ơn, nhớ ơn những người có công với mình. Những con người mà đã cho ta niềm hạnh phúc, yên vui. “ Uống nước nhớ nguồn ’ đã nói lên mối quan hệ tốt đẹp giữa con người với con người, một ý niệm nhân sinh đầy tình người, đúc rút một nét đẹp về đạo lý, nhắc nhở mỗi người sống có tình có nghĩa, toàn vẹn thủy chung .
Lòng nhớ ơn, biết ơn là một tình cảm rất đẹp. Câu tục ngữ giáo dục tất cả chúng ta lòng biết ơn so với thế hệ đi trước. Đó là tổ tiên, ông bà, cha mẹ. Đó là những người anh hùng vĩ đại đã đem mồ hồi xương máu thiết kế xây dựng và bảo vệ quốc gia. Bát cơm ta ăn, mái nhà ta ở, trang sách, ngọn đèn, ngôi trường soi sáng tâm hồn ta … đã thấm sâu công ơn hàng triệu người dân cày, người thợ, thầy giáo, cô giáo … Đất nước được độc lập thanh thản, lá quốc kì đỏ thắm tung bay trên khung trời độc lập là do xương máu của biết bao anh hùng liệt sĩ. Những con người không tên đã giành lại được giang sơn gấm vóc cho dân tộc bản địa Nước Ta ta. Giang sơn gấm vóc ngày hôm nay là do nguồn thiêng ông cha. Nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm đã từng ca tụng :
Lòng biết ơn giúp ta gắn bó hơn với những người đi trước, sẽ trân trọng thành quả, sức lực lao động của tiền nhân, thân mật với mọi người từ đó sẽ tạo ra một xã hội văn minh, đoàn kết. Bởi thế mà “ uống nước nhớ nguồn ” được coi là nền tảng của một xã hội văn minh lành mạnh. Một con người khi sinh ra, lớn lên và trưởng thành luôn có những tấm lòng, những hành vi mà phải nhớ ơn. Trước hết là cha mẹ. Cha mẹ là người không chỉ có công ơn sinh thành trời bể mà còn là những năm tháng nhọc nhằn nuôi nấng. Những đêm mưa lạnh mẹ ôm con ngủ, những ngày nắng gió cha đưa con tới trường. Biết bao sự nhọc nhằn mà cha mẹ đã phải trải qua để tất cả chúng ta lớn lên, thành người. Cha mẹ nuôi con bằng tình thương. Từng ngày từng ngày cha mẹ chẳng quản ngại khó khăn vất vả gian nan mà nuôi nấng tất cả chúng ta. Đối với cha mẹ, con cháu luôn là một niềm hy vọng và tham vọng. Bởi thế mà công ơn trời bể ấy, dù bạn có dành hết phần đời của mình cũng chưa chắc đã trả hết được. Rồi đến trường học, thầy cô chính là người có công ơn thứ hai. Thầy cô là người truyền tụng kiến thức và kỹ năng, tri thức quả đât cho tất cả chúng ta. Để tất cả chúng ta hoàn toàn có thể tăng trưởng tổng lực cả về mặt nhân cách lẫn trí tuệ, thì thầy cô chính là một phần ấy. Không phủ nhận những tấm gương tự học, nhưng đó chỉ là số lượng rất ít. Thầy cô luôn là bến đò của tri thức, là người có công ơn dạy dỗ tất cả chúng ta thành công xuất sắc hơn trong đời sống. Rồi tiếp nữa là cấp trên của ta tại nơi thao tác. Họ sẽ là những người cho ta những bài học kinh nghiệm trong thực tiễn, kinh nghiệm tay nghề trong việc làm. Và còn nhiều rất nhiều những người khác nữa. Nhưng thân mật với tất cả chúng ta nhất chính là họ. Bởi công lao của họ so với ta là to lớn vì vậy mà ta không được rũ bỏ nó. Nếu rũ bỏ nó, phủ nhận nó, thì bạn sẽ không phải là một con người đúng nghĩa con người. Con người có bộ não nhưng cũng có trái tim. Đã có người từng nói, “ Nếu sống mà rũ bỏ quá khứ là không có trái tim ”. Bạn là con người, và bạn có trái tim. Vì vậy, bạn hãy tự nhủ lòng mình phải nhớ ơn những người đã có công lao to lớn không gì sửa chữa thay thế được. Bởi đó là cách sống, đạo lý làm người ngẫu nhiên và tất yếu mà một con người cần phải có .
“ Uống nước nhớ nguồn ” là đạo lý sống biết bao đời nay vẫn còn giữ nguyên giá trị. Nó vẫn sẽ đúng và mãi đúng cho đến ngàn đời sau. Bởi giá trị của nó không đơn thuần là một tác phẩm văn học mà còn là đạo lý làm người .
“ Uống nước nhớ nguồn ”

Dân tộc Nước Ta vốn có truyền thống cuội nguồn nhân nghĩa thuỷ chung son sắt. Lòng biết ơn đôi với người khác – người có công ơn với mình là một biểu lộ của truyền thống lịch sử nhân nghĩa đó. Để ghi nhớ và nhắc nhở con cháu đời sau, cha ông xưa đã đúc rút và lưu truyền trong câu tục ngữ vô cùng ý nghĩa :
Câu tục ngữ tiềm ẩn bài học kinh nghiệm luân lí về cách sống, về tình nghĩa cao đẹp của người Nước Ta với nhau. Khi được uống ngụm nước trong lành, mát lạnh, nhất định ta không được quên cội nguồn – nơi dòng nước chảy tới. Vẫn là đặc thù quen thuộc của tục ngữ, vẫn là những hình ảnh tượng trưng độc lạ và hàm súc, cha ông ta gửi gắm vào đó lời răn dạy về lòng biết ơn : Người được hưởng thành quả lao động thì phải biết ơn người tạo ra nó. Để có được đời sống như ngày ngày hôm nay, ta không được quên ơn những người đã mang đến cho ta sự ấm no niềm hạnh phúc .
Truyền thống “ Uống nước nhớ nguồn ”, vốn đã đi vào đời sống, là nét đẹp trong phẩm chất của người Việt. Gần gũi là thờ cúng ông bà tổ tiên mỗi khi tết, giỗ trong mỗi mái ấm gia đình để tỏ lòng biết ơn công lao sinh thành dưỡng dục của con cháu, rầm rộ hơn là những liên hoan được tổ chức triển khai hàng năm tưởng niệm những vị anh hùng dân tộc bản địa. Bác Hồ đã dạy : “ Các vua Hùng đã có công dựng nước, Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước ”. Vì thế mà :
Cứ đến dịp liên hoan đền Hùng ( Phú Thọ ), nhân dân cả nước lại nô nức kéo nhau về nơi quê cha đất tổ để tưởng niệm công lao dựng nước của vua Hùng, ở mỗi làng, mỗi thôn xóm vẫn diễn ra hoạt động giải trí hội làng đều đặn nhằm mục đích ghi tạc công lao của những vị thành hoàng làng, tổ nghề, tổ sư .
Để có được đời sống ấm no như ngày ngày hôm nay, cha ông ta đã phải đổ mồ hôi, xương máu và cả tính mạng con người của mình để giữ vững bình yên cho quốc gia. Từ thời “ mang gươm đi mở cõi ” lịch sử dân tộc của Nước Ta đã là lịch sử dân tộc dựng nước gắn liền với giữ nước. Hai Bà Trưng, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung … đều trở thành những tên phố, tên đường, tên trường học … luôn nhắc nhở tất cả chúng ta về sự góp phần to lớn của họ cho quốc gia. Khắp những địa phương trên cả nước, đền thờ những vị anh hùng dân tộc bản địa đều là những di tích lịch sử lịch sử vẻ vang, trở thành nơi thăm viếng của cả khách trong nước và ngoài nước. Toàn thể nhân dân Nước Ta một lòng biết ơn Đảng, cách mạng và Bác Hồ. Hàng năm, tất cả chúng ta có ngày 27/7 – ngày Thương binh liệt sĩ để tỏ lòng biết ơn tới những anh hùng có công với cách mạng, lòng biết ơn được biểu lộ bằng hành động rất đơn cử như trào lưu “ đền ơn đáp nghĩa ”, “ nhà tình nghĩa ” … Xã hội cũng có nhiều chủ trương khuyến mại, tương hỗ, trợ giúp mái ấm gia đình thương bệnh binh liệt sĩ, bà mẹ Nước Ta anh hùng .
Gần gũi với học viên nhất là ngày 20-11 – ngày Hiến chương những nhà giáo Nước Ta. Tục ngữ có câu “ nhất tự vi sư, bán tự vi sư ”, “ không thầy đố mày làm ra ” là để nói về công lao to lớn của thầy cô giáo so với những thế hệ học trò. Vì thế cứ mỗi dịp 20-11 hàng năm, học viên cả nước lại hân hoan bày tỏ lòng biết ơn, yêu kính của mình so với thầy cô. Trong tình cảm ấy, lòng biết ơn ấy không riêng gì bộc lộ vào dịp lễ tết, ngày nhà giáo Nước Ta mà phải thực thi bằng sự tôn trọng, vâng lời thầy cô mỗi giờ lên lớp, bằng tác dụng học tập tốt và trong suốt cả cuộc sống .
Những phong tục, liên hoan đáng quý ấy đã trở thành hoạt động giải trí không hề thiếu hàng năm của người Nước Ta. Bởi, nhớ ơn người mang lại cho mình đời sống ấm no niềm hạnh phúc trở thành lẽ tự nhiên, trở thành nếp sống, nếp nghĩ và phẩm chất tốt đẹp của nhân dân ta. Đó cũng là một trong những đạo lí làm người của dân tộc bản địa Nước Ta. Đối với người học viên biểu lộ lòng biết ơn ông bà cha mẹ, thầy cô bằng hành động đơn cử chính là đang thực thi đạo lí làm người ấy

…………………………………

Tục ngữ là một bộ phận trong kho tàng văn học dân gian, được xem là túi khôn của quả đât, chính do đó là những bài học kinh nghiệm trí tuệ thâm thúy của người xưa được đúc rút bằng những câu nói ngắn gọn. Chúng ta hoàn toàn có thể tìm thấy ở đấy những kinh nghiệm tay nghề sống trong thực tiễn và những bài học kinh nghiệm về luân lý đạo đức. Ngay từ rất lâu rồi, cha ông ta vẫn thường nhắc nhở thế hệ đi sau phải có tình cảm trân trọng biết ơn so với những người đã tạo dựng thành quả cho mình. Lời khuyên nhủ ấy được gửi gắm trong câu tục ngữ giàu hình ảnh :
Chúng ta có tâm lý như thế nào khi đọc lời khuyên dạy của tiền nhân ? “ Nguồn ” là nơi xuất phát của dòng nước, mạch nước từ núi, từ rừng ra suối, ra sông rồi đổ ra biển cả bát ngát, không khi nào cạn. Thứ nước khởi thủy đó trong mát, tinh khiết nhất. Khi ta uống dòng nước làm vơi đi cơn khát thì phải biết suy ngẫm đến nơi phát xuất dòng nước ấy. Từ hình ảnh đơn cử như vậy, người xưa còn muốn đề cập đến một yếu tố khái quát hơn. ” Nguồn ” hoàn toàn có thể được hiểu chính là những người đã tạo ra thành quả về vật chất, ý thức cho xã hội. Còn “ uống nước ” đó chính là sử dụng, đảm nhiệm thành quả ấy. Câu tục ngữ nhằm mục đích khuyên nhủ tất cả chúng ta phải biết ơn những người đã tạo dựng thành quả cho mình trong đời sống .
Hơn nữa, lòng biết ơn sẽ giúp ta gắn bó với cha anh, với tập thể tạo ra một xã hội thân ái, kết đoàn. Cuộc sống sẽ tốt đẹp biết bao nếu truyền thống cuội nguồn ấy được lưu giữ và xem trọng. Con người sống ân huệ sẽ được người khác quý trọng, được xã hội tôn vinh .
trái lại, thiếu tình cảm biết ơn, sống phụ nghĩa quên công, con người trở nên ích kỉ, vô trách nhiệm, những kẻ ấy sẽ bị người đời chê trách, mỉa mai, bị gạt ra ngoài lề xã hội và lương tâm của chính họ sẽ kết tội .
Bên cạnh đó, ta thấy “ Uống nước nhớ nguồn ” còn là đạo lí của dân tộc bản địa, là lẽ sống tốt đẹp từ bao đời nay do đó thế hệ đi sau cần thừa kế và phát huy. Bài học đạo đức làm người ấy cứ trở đi trở lại trong kho tàng văn học dân gian : “ Ăn quả nhớ kẻ trồng cây ”, “ Uống nước nhớ người đào giếng ”, “ Đường mòn ơn nghĩa chẳng mòn ”, “ Ai mà phụ nghĩa quên công, thì đeo trăm cánh hoa hồng chẳng thơm ” …
Thật đáng chê trách cho những ai còn đi ngược lại với lẽ sống hùng vĩ ấy. Sống dưới mái ấm mái ấm gia đình, có những người con vẫn chưa cảm nhận hết sức lực lao động của đấng sinh thành, họ thản nhiên tiêu xài hoang phí những đồng xu tiền phải đánh đổi bằng những giọt mồ hôi, nước mắt của cha mẹ, thậm chí còn còn có kẻ đã ngược đãi với cả những người đã tạo dựng ra mình. Dưới mái học đường, nhiều học viên vẫn còn xao lãng với chuyện học tập. Đó là gì, nếu không phải là vô ơn với thầy cô ? Trong xã hội cũng không ít kẻ “ uống nước ” nhưng đã quên mất “ nguồn ” .

Câu tục ngữ là lời khuyên nhủ chân tình: con người sống phải có đạo đức nhân nghĩa, thủy chung, vừa là lời ca ngợi truyền thống đạo lí lâu đời của dân tộc Việt. Nó còn là hồi chuông cảnh tỉnh đối với ai đã đối xử một cách vô ơn bạc nghĩa với những người đã tạo ra thành quả cho mình hưởng thụ. Học tập câu tục ngữ này, cụ thể là phải biết ơn, bảo vệ và sử dụng có hiệu quả những gì mà người khác tạo dựng. Là một người con trước hết ta phải biết khắc ghi công ơn sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ, còn là một người học sinh, biết ơn công ơn dạy dỗ của các thầy cô giáo, sự giúp đỡ của tập thể lớp, trường. Sống trong cuộc đời, ta phải biết khắc ghi công ơn những ai đã cưu mang, giúp đỡ mình khi gặp hoạn nạn khó khăn. Suy rộng ra là con cháu vua Hùng, thuộc dòng dõi Lạc Hồng, ta phải biết tự hào về truyền thống đấu tranh anh dũng của dân tộc. Thừa hưởng cuộc sống tự do, thanh bình phải biết khắc ghi công ơn của các anh hùng liệt sĩ, khi “bưng bát cơm đầy”, ta phải cảm hiểu “muôn phần đắng cay” của những người nông dân… Không chỉ biết ơn đối với những lớp người đi trước, ta còn phải ý thức quý trọng giữ gìn những giá trị mà quá khứ đã tạo nên bằng mồ hôi, nước mắt và xương máu, tiếp tục phát triển các thành quả của quá khứ. Nói như Bác: “Các vua Hùng đã có công dựng nước Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”. Trong tương lai, hãy đem tài năng của mình ra xây dựng quê hương, hàn gắn vết thương chiến tranh đó chính là cách “trả ơn” quý báu nhất.

Đồng thời còn phải biết đấu tranh chống lại những biểu lộ vô ơn “ ăn cháo đá bát ”, có thế xã hội sẽ tốt đẹp hơn. Mỗi con người sẽ sống chan hòa với nhau bằng những tình cảm chân thành hơn .
Qua việc sử dụng câu tục ngữ ngắn gọn, ngôn từ đơn giản và giản dị, hình ảnh đơn cử mà ý nghĩa thật vô cùng thâm thúy, người xưa đã khuyên nhủ thế hệ đi sau phải biết nhớ ơn những ai đã tạo dựng thành quả cho mình trong đời sống để từ đó khôn khéo nhắc nhở, cảnh tỉnh những kẻ còn có lối sống bất nghĩa vô ơn. Mặc dù trải qua bao thâm trầm của thời đại, ý nghĩa câu tục ngữ trên vẫn sống mãi với thời hạn … Đọc lại lời dạy của tổ tiên, ta không khỏi tự nhủ với lòng mình. Không khi nào trở thành kẻ sống thiếu nghĩa vụ và trách nhiệm so với xã hội, sống và thao tác xứng danh với đạo lí và truyền thống lịch sử dân tộc bản địa, sống chân thành trọn nghĩa trọn tình, có trước có sau .
— Bài cũ hơn —

Source: https://danhngon24h.com
Category: những câu danh ngôn hay